जियालाल साह
पौष ३०पर्सा
नाकाबन्दी रमधेशमा जारी आन्दोलनले संकटमारहेका तराईका धानमिलहरु धान निर्यात नगर्नेभारतको निर्णयले थपसंकटमा परेका छन्।
बन्दको क्रममाबारा, पर्सामा रहेका२५० भन्दा बढीचामल मिलहरु धरापमापरेका छन् ।महाभुकम्प, मधेश बन्दर नाकाबन्दीले भन्दाभारतले नेपालमा निर्यात गर्दैआएको चामलका लागिकच्चा पदार्थ ‘धान’ प्रतिबन्ध लगाएको परिपत्रले गर्दाचामल मिलका सञ्चालकहरु ठुलोसंकटमा परेका छन्।
भारत सरकारको डिजिएफटि ९डाईरेक्टोरेट जेनरलअफ फरेन ट्रेड० ले भारतबाट नेपालमा धाननिर्यात गर्न प्रतिबन्ध लगाउँदै परिपत्र गरेपछिनेपालका धान मिलहरुसंकटमा परेको दालचामल तेल व्यवसायी संघकाकेन्द्रीय सल्लाहकार एवम्उद्योग वाणिज्यसंघ पर्साका वरिष्ठउपाध्यक्ष सुबोध गुप्ताले बताए।
बारा र पर्सामा रहेकाकरिब २५० धानमिल ९राइसमिल० हरुलाईजारी आन्दोलनको अवधिभरमा करिबरु १० अर्बनोक्सानी भईसकेको बताउँदै उद्योगी गुप्ताले थपे, “हामीले अधिकांश धानभारतबाटै आयात गरेरदेशभर चामल सप्लाईगर्छौं, अब उताबाटधान नआउने भएउद्योग नै बन्दगर्नुपर्ने अवस्था आउँछ।”
यसवर्ष मौषमी प्रतिकुलता रआन्दोलनका कारण तराईमाधान उत्पादन लक्ष्यको २५प्रतिशतभन्दा कम उत्पादन भएकोकृषि कार्यालयका धानविशेषज्ञ श्याम सुन्दरबताउँछन् ।
नाकाबन्दी र आन्दोलनका कारणकृषि यन्त्र सञ्चालन गर्नइन्धनको अभाव, मलखादको अभावकासाथै मौषमले समेतसाथ नदिएपछि उत्पादनमा कमीआएका बेला भारतबाट समेतआयत हुन नसक्नेभएपछि मिल सञ्चालकहरु मर्कामा परेकोहुन् । जस्कोअसर उपभोक्ताहरुसम्म पर्नेछ। कृषि कार्यालय पर्साले जिल्लामा १लाख ७५ हजारटन धान उत्पादन हुनेअपेक्षा गरिएकोमा १लाख ३२ हजारटन मात्रै उत्पादन भएकोछ । भारत सरकारको डिजिएफटिले नेपालमा धानपठाउन प्रतिबन्ध लगाएपनि चामलकालागि पनि लगाएकोछैन । बारा पर्सामा मात्रैराइसमिलहरुमा खर्बौंको लागानीभएको जानकारी दिंदैेशिवम् एण्ड एग्रोईन्डष्ट्रिज प्रा।लि।का प्रबन्ध निर्देशक शिवजिप्रसाद कलवारले भारतकोनिर्णयले नेपालका राईसमिलहरुको लगानीडुब्न लागेको बताए।
भारत सरकारको डिजिएफटि ९डाईरेक्टोरेट जेनरलअफ फरेन ट्रेड० ले भारतबाट नेपालमा धाननिर्यात गर्न प्रतिबन्ध लगाउँदै परिपत्र गरेपछिनेपालका धान मिलहरुसंकटमा परेको दालचामल तेल व्यवसायी संघकाकेन्द्रीय सल्लाहकार एवम्उद्योग वाणिज्यसंघ पर्साका वरिष्ठउपाध्यक्ष सुबोध गुप्ताले बताए।
बारा र पर्सामा रहेकाकरिब २५० धानमिल ९राइसमिल० हरुलाईजारी आन्दोलनको अवधिभरमा करिबरु १० अर्बनोक्सानी भईसकेको बताउँदै उद्योगी गुप्ताले थपे, “हामीले अधिकांश धानभारतबाटै आयात गरेरदेशभर चामल सप्लाईगर्छौं, अब उताबाटधान नआउने भएउद्योग नै बन्दगर्नुपर्ने अवस्था आउँछ।”
यसवर्ष मौषमी प्रतिकुलता रआन्दोलनका कारण तराईमाधान उत्पादन लक्ष्यको २५प्रतिशतभन्दा कम उत्पादन भएकोकृषि कार्यालयका धानविशेषज्ञ श्याम सुन्दरबताउँछन् ।
नाकाबन्दी र आन्दोलनका कारणकृषि यन्त्र सञ्चालन गर्नइन्धनको अभाव, मलखादको अभावकासाथै मौषमले समेतसाथ नदिएपछि उत्पादनमा कमीआएका बेला भारतबाट समेतआयत हुन नसक्नेभएपछि मिल सञ्चालकहरु मर्कामा परेकोहुन् । जस्कोअसर उपभोक्ताहरुसम्म पर्नेछ। कृषि कार्यालय पर्साले जिल्लामा १लाख ७५ हजारटन धान उत्पादन हुनेअपेक्षा गरिएकोमा १लाख ३२ हजारटन मात्रै उत्पादन भएकोछ । भारत सरकारको डिजिएफटिले नेपालमा धानपठाउन प्रतिबन्ध लगाएपनि चामलकालागि पनि लगाएकोछैन । बारा पर्सामा मात्रैराइसमिलहरुमा खर्बौंको लागानीभएको जानकारी दिंदैेशिवम् एण्ड एग्रोईन्डष्ट्रिज प्रा।लि।का प्रबन्ध निर्देशक शिवजिप्रसाद कलवारले भारतकोनिर्णयले नेपालका राईसमिलहरुको लगानीडुब्न लागेको बताए।
तराईमा उत्पादित धानलेदेशको कुल खपतको४० देखि ४५प्रतिशत आपूर्ति गर्छभने बाँकीे ५५प्रतिशत धान भारतबाट आयातहुन्छ ।
भन्सार विभागका अनुसारगत आर्थिक वर्षमारु २५ अर्ब२५ करोड बराबरको ७लाख ३६ हजारटन धान कच्चापदार्थको रुपमा रकेही चामल भारतबाट आयातभएको थियो ।
वीरगंजबाहेक अन्य नाकाबाट इन्धनका साथैअन्य कृषि उत्पादन नेपालतर्फ भित्रिए पनिकुनैपनि नाकाबाट अहिलेसम्म धानबोकेका सवारी साधनहरु नआएकोचाँदनी खाद्य उधोगकासञ्चालक विनोद गुप्ताले बताए।
उनले भने, “सामान्यतया कात्तिकपछि ४महिनासम्म भारतबाट धानआयत हुने गथ्र्यो तर, यसपटक पुसको अन्तिमसम्म पनिधान बोकेको एउटाट्रक आएको छैन्।”
उनले भारतीय अधिकारीहरुसँग बुझ्दा‘धान पाइँदैन, चामललैजाउ’ भन्ने जवाफपाइएको बताए ।
(जियालाल साह, वीरगञ्ज ) हिमालखबर
0 comments:
Post a Comment