– शकुन्तला ढकाल
मध्य नेपाल सन्देश,
नागरिक सचेतना केन्द्रले गाउं गाउंमा नेतृत्व विकाससंगै आय आर्जन र सामाजिक चेतना विकासको काम गरिरहेको छ । संघिय मामीला तथा स्थानिय बिकास मन्त्रालयको सह्योग र स्थानीय सेवा प्रदायक संस्था न्यु जिवन ज्योती युवा क्लव को सहजिकरणमा सन्चालित नागरिक सचेतना केन्द्र बाट ऋण लिएर पर्साका महिला बिभिन्न ब्यवसाय गरी आत्मानिर्भर बन्दै गएका हुन् ।
पर्साको नगरदांहा गा.वि.स.मा रहेको नागरिक सचेतना केन्द्रकी सदस्य मुर्निदेवि रामले सचेतना केन्द्रबाट रु १८ हजार ऋण लिएर सुरु गर्नुभएको कस्मेटिक ब्यवसायबाट उहांले हाल दैनिक ८ सय देखि एक हजार सम्मको आम्दानी गर्दै आएको बताएकी छन् । घर-घरमा डुलाएर सामान बेच्ने मुर्नि देविले हाल आफनै कमाईबाट घुम्ति खरिद गर्नुभएको छ । हाल उहांको पसलमा कस्मेटिक सामानदेखि दैनिक उपभोग्य बस्तुहरु पनि पाईन्छ । उहांकै आम्दानीले छोरा छोरीको शिक्षामा सहयोग पुगेको बताउनु हुन्छ मुर्नि देविका श्रिमान् लखन राम । मुर्निदेवी जस्तै नागरीक सचेतना केन्द्रबाट ऋण लिएर अमरपटी गाविसकी जमुनीदेवी रामले सुरु गर्नुभएको तरकारी खेतीको आम्दानीले उहांका ३ सन्तान स्थानीय बोर्डीङ्ग स्कुलमा पढदैछन् ।
१० धुर जमीनबाट सुरु गर्नुभएको उहांको तरकारी खेती हाल ३ कामा हुने गरेको छ । उहांका खेतमा हाल रायोको साग, तोरीको साग, लौका, परवल आदी निक्लिरहेको छ भने कोभी र आलु अबको केही दिनमा निस्कने अवस्थामा छ । आखां भरी आसु पार्दै जमुनी देवी भन्नुहुन्छ खानको लागी समस्या रहेको अवस्थामा राम्रो कुरा गर्दा पनी कसैले राम्रो मान्दैन थिए । तर अहिले तेस्तो छैन गरीव, दलित र पछाडी पारीएका समुदायको हक अधिकारको लागी बोल्ने गरेकी छु । मुर्नि देवि र जमुनी देवि त प्रतिनिधी पात्र मात्र हुन । लालपर्सा गाविसकी चन्द्रावती देवी पासवान, गमहरीया गाविसकी रन्जु देवी नुनिया, बहुवरी पिडरी गाविसकी उम्रावती देवि जस्ता धेरै महीलाहरु नगरिक सचेतना केन्द्र बाट ऋण लिएर ब्यवसाय गरी आत्मनिर्भर बनेका छन ।
नागरीक सचेतना केन्द्र बने पछी समाजबाट झन्डै बहिस्कृत जस्तै रहेका डोम, मुसहर दुसाद चमार जस्ता जात जातीलाई राज्यद्वारा दिने सेवा सुबिधा र हक अधिकारको बारेमा पनि खुलेर बहस गर्न सक्ने भएका छन् उनीहरु । त्यस्तै योजना छनौट तथा सिफारीस देखि योजनाको माग लिएर जिबिस सम्म दलित महिलाहरु आउने गरको जिल्ला विकास समिति पर्साका समाजिक बिकास अधिकृत धर्मराज थापाले बताउनु भयो । नागरीक सचेतना केन्द्र र वडा नागरीक मन्चको स्थापना संगै भष्टचारमा थोरै भए पनि कमी आएको स्थानीय सरोकार वालाहरुको भनाई छ ।
डेढ दशकदेखि स्थानीय निकायको चुनाव हुन नसकेको अवस्थामा विकास निर्माणका कार्यलाई छिटो छरितो र पारदर्शी बनाउन, गाउंमा हुने बिभिन्न कार्यहरुको अवलोकन गरी खवरदारी गर्न स्थानीय शासन तथा सामुदायीक विकास कार्यक्रम अन्तर्गत गाविसको प्रत्येक वडामा वडा नागरीक मन्च गठन भएको छ भने गरीव, दलित तथा पछाडी परेका समुदायका नागरीकमा सचेतना केन्द्र गठन गरीएको छ ।
0 comments:
Post a Comment